Küresel Emtia Fiyatları-Ağustos 2022
KÜRESEL EMTİA FİYATLARI AĞUSTOS 2022
Dünya Bankası küresel emtia fiyatları verilerine göre, son aylarda düşüş trendinde olan metal fiyatları 2022 yılı Ağustos ayında yükselmiştir. Ağustos ayında metal fiyatları endeksi aylık bazda %3,6 artış göstermiştir. Bu artışta çinko, bakır ve kurşun fiyatlarındaki yükseliş etkili olmuştur. Yıllık bazda ise metal fiyatları endeks değeri %12,8 azalmıştır. Önümüzdeki dönemde küresel çapta gerçekleşebilecek olası bir ekonomik yavaşlama ve talepte yaşanabilecek azalış beklentisi metal fiyatlarında görülen düşüşün ana sebepleri arasında yer almaktadır. Özellikle birçok emtia grubunda dünyanın en büyük tüketicisi konumunda bulunan Çin ekonomisinde büyümenin istenilen seviyede gerçekleşmemesi emtia fiyatlarını aşağı yönde etkilemektedir. Alüminyum fiyatları aylık olarak %0,9 artarken, yıllık olarak %6,6'lık azalmıştır. Bakır fiyatları aylık bazda %5,8 artarken, yıllık bazda %14,8 oranında düşmüştür. Demir cevheri fiyatları ise aylık bazda %0,2 artmıştır. Yıllık bazda ise %32,9 azalmıştır.
Enerji fiyatları endeksi Ağustos 2022 döneminde aylık olarak %1,4 artmıştır. Küresel ekonomide yavaşlama beklentisi ile birlikte petrol fiyatlarında son aylarda düşüş gerçekleşmesine rağmen, Rusya'nın Avrupa ülkelerine doğalgaz akışında kesintiye gitmesinin etkisiyle doğalgaz fiyatlarındaki artış trendi sürmektedir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre enerji fiyatları yüksek seyretmeye devam etmektedir. Enerji fiyatları endeksi yıllık bazda %78,8 artmıştır. 2022 yılı Ağustos ayında petrol fiyatları aylık bazda %8,7 azalırken yıllık bazdaki artış oranı %39,4 olarak gerçekleşmiştir. Doğal gaz fiyatı bu dönemde bir önceki aya göre %21,1 artarken bir önceki yılın Ağustos ayına göre artış oranı %117,1 olmuştur.
Değerli metal fiyatları endeksi ise Ağustos ayında aylık bazda %2,0 yükselmiştir. Özellikle ABD Merkez Bankası'nın uyguladığı para politikası altın fiyatlarını son dönemde en fazla etkileyen değişkendir. Yıllık bazda ise değerli metal fiyatları endeksi %4,0 azalmıştır. Altın fiyatlarının 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %1,8 oranında arttığı, yıllık bazda ise %1,2 oranında azalmış olduğu görülmektedir. Gümüş fiyatlarında ise aylık bazda %3,2 artış yaşanırken, yıllık bazda %17,8 düşüş gerçekleşmiştir. Tarım ürünleri ve gıda fiyatlarında son dönemde gerçekleşen gevşeme Ağustos ayında da devam etmiştir. Tarımsal emtia fiyat endeksi aylık olarak %1,0 azalırken, yıllık bazda ise fiyat artışı %7,9 olarak gerçekleşmiştir. Gıda fiyatlarında ise aylık %1,6 düşüş olmuştur. Bu düşüşte Ukrayna'daki tahılının ihracatının başlatılması ile birlikte tahıl fiyatlarında yaşanan gerileme etkili olmuştur. Tarım ürünleri ve gıda üretiminin önemli girdilerinden gübre fiyatlarındaki azalış da fiyatlarındaki düşüşün sebepleri arasındadır. Yıllık bazda ise gıda fiyatları %11,0 artmıştır.
Ana Grup Emtia Fiyat Endeksleri Değişimi
Ana grup emtia endekslerinin Ağustos 2022 dönemi itibariyle değişimleri aşağıda sunulmaktadır. “Yıllık” değişimler Ağustos 2022 ayındaki endekslerin bir önceki yılın aynı ayına göre ortalama değişimini, “Aylık” değişimler ise Ağustos 2022 ayındaki endekslerin bir önceki aya göre ortalama değişimini ifade etmektedir.
Enerji Fiyatları Endeksi
Aylık: %1,4 Yıllık: %78,8
Enerji fiyatları endeksi Ağustos ayında Temmuz ayına göre %1,4 oranında artmıştır. 2021 yılının Ağustos ayı ile karşılaştırıldığında ise fiyat endeksi %78.8 artmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemi ortalama endeks değeri bir önceki yılın aynı dönemini kapsayan ortalama değerlere göre %82,1 artış göstermiştir. Son 12 aylık dönemde en yüksek endeks değerine 171,00 ile 2022 yılı Ağustos ayında ulaşılırken, en düşük endeks değeri 105,85 ile 2021 yılı Eylül ayında gerçekleşmiştir.
Metal Fiyatları Endeksi
Aylık: %3,6 Yıllık: -%12,8
Metal fiyat endeksi Ağustos ayında bir önceki aya göre %3,6 yükselmiştir. Yıllık bazda ise 2022 yılının Ağustos ayında 2021 yılı Ağustos ayına göre fiyat endeksi %12,8 azalmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemi ortalama endeks değeri bir önceki yılın aynı dönemini kapsayan ortalama değerlere göre %5,3 artmıştır. Son 12 aylık dönemde en yüksek endeks değerine 141,28 ile 2022 yılı Mart ayında ulaşılırken, en düşük endeks değeri 100,20 ile 2022 yılı Temmuz ayında gerçekleşmiştir.
Değerli Metal Fiyatları Endeksi
Aylık: %2,0 Yıllık: -%4,0
Değerli metaller fiyat endeksi 2022 yılı Ağustos ayında aylık olarak %2,0 artmıştır. 2021 yılının Ağustos ayına göre ise 2022 yılı Ağustos ayında endeksin azalış oranı %4,0 olarak gerçekleşmiştir. Ocak-Ağustos 2022 dönemi ortalama endeks değeri bir önceki yılın aynı dönemini kapsayan ortalama değerlere göre %1 azalmıştır. Son 12 aylık dönemde en yüksek endeks değerine 149,63 ile 2022 yılı Mart ayında ulaşılırken, en düşük endeks değeri 129,80 ile 2022 yılı Temmuz ayında gerçekleşmiştir.
Tarımsal Emtia Fiyatları Endeksi
Aylık: -%1,0 Yıllık: %7,9
Tarımsal fiyat endeksi Ağustos ayında Temmuz ayına göre %1,0 azalmıştır. Yıllık bazda ise 2022 yılı Ağustos ayında artış oranı %7,9 olarak gerçekleşmiştir. Ocak-Ağustos 2022 dönemi ortalama endeks değeri bir önceki yılın aynı dönemini kapsayan ortalama değerlere göre %17,9 artmıştır. Son 12 aylık dönemde en yüksek endeks değerine 134,50 ile 2022 yılı Nisan ayında ulaşılırken, en düşük endeks değeri 109,20 ile 2021 yılı Eylül ayında gerçekleşmiştir.
Gıda Fiyatları Endeksi
Aylık: -%1,6 Yıllık: %11,0
Gıda fiyat endeksi 2022 yılı Ağustos ayında Temmuz ayına göre %1,6 azalmıştır. Yıllık bazda ise fiyat endeksi %11,0 artış göstermiştir. Ocak-Ağustos 2022 dönemi ortalama endeks değeri bir önceki yılın aynı dönemini kapsayan ortalama değerlere göre %22,2 artmıştır. Son 12 aylık dönemde en yüksek endeks değerine 159,00 ile 2022 yılı Mayıs ayında ulaşılırken, en düşük endeks değeri 121,81 ile 2021 yılı Eylül ayında gerçekleşmiştir.
Temel Emtia Fiyatları Değişimi
Temel emtia fiyatlarının Ağustos 2022 dönemi itibariyle değişimleri aşağıda sunulmaktadır. “Yıllık” değişimler Ağustos 2022 ayındaki fiyatların bir önceki yılın aynı ayına göre ortalama değişimini, “Aylık” değişimler ise Ağustos 2022 ayındaki fiyatların bir önceki aya göre ortalama değişimini ifade etmektedir.
Doğalgaz Fiyatları
Aylık: %21,1 Yıllık: %117,1
Doğalgaz fiyatları 2022 yılı Ağustos ayı itibariyle aylık bazda %21,1 artmıştır. Yılık bazda ise fiyatlar Ağustos ayında bir önceki yıla göre %117,1 artmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemindeki 8 aylık fiyatların ortalaması Ocak-Ağustos 2021 dönemine kıyasla %94,4 daha yüksektir. Son 12 aylık dönemde en yüksek aylık ortalama fiyat 8,79 $/mmBtu ile 2022 yılı Ağustos ayında gerçekleşirken, en düşük fiyat 3,73 $/mmBtu ile 2021 yılı Aralık ayında gerçekleşmiştir.
Not: Doğalgaz fiyatları için ABD piyasa fiyatları kullanılmaktadır.
Petrol Fiyatları
Aylık: -%8,7 Yıllık: %39,4
Petrol fiyatları 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %8,7 düşmüştür. Yıllık bazda ise 2021 yılının Ağustos ayına kıyasla fiyatlar %39,4 seviyesinde artmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemindeki 8 aylık fiyatların ortalaması Ocak-Ağustos 2021 dönemine kıyasla %57,6 daha yüksektir. Son 12 aylık dönemde en yüksek aylık ortalama fiyat 116,80 $/varil ile 2022 yılı Haziran ayında gerçekleşirken, en düşük fiyat 72,80 $/varil ile 2021 yılı Eylül ayında gerçekleşmiştir.
Not: Petrol fiyatları için Brent, WTI ve Dubai ham petrol fiyatlarının ortalaması kullanılmaktadır.
Alüminyum Fiyatları
Aylık: %0,9 Yıllık: -%6,6
Alüminyum fiyatları Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,9 artmıştır. Yıllık bazda ise fiyatlar %6,6 azalmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemindeki 8 aylık fiyatların ortalaması Ocak-Ağustos 2021 dönemine kıyasla %25,1 daha yüksektir. Son 12 aylık dönemde alüminyum fiyatları 2022 yılı Mart ayında ortalama 3.498 $/ton ile zirve noktasına ulaşmıştır. 2022 yılı Temmuz ayında ise 2.408 $/ton fiyat ile son 12 aydaki en düşük seviyesine düşmüştür.
Bakır Fiyatları
Aylık: %5,8 Yıllık: -%14,8
Bakır fiyatları Ağustos'ta Temmuz ayına göre %5,8 artmıştır. Yıllık bazda ise 2022 yılı Ağustos ayında fiyatlar %14,8 azalmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemindeki 8 aylık fiyatların ortalaması Ocak-Ağustos 2021 dönemine kıyasla %0,9 daha yüksektir. Son 12 aylık dönemde en yüksek aylık ortalama fiyat 10.230 $/ton ile 2022 yılı Mart ayında gerçekleşirken, en düşük fiyat 7.545 $/ton ile 2022 yılı Temmuz ayında gerçekleşmiştir.
Demir Fiyatları
Aylık: %0,2 Yıllık: -%32,9
Demir cevheri fiyatları 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,2 artmıştır. Yıllık bazda ise fiyatlardaki düşüş %32,9 olarak gerçekleşmiştir. Ocak-Ağustos 2022 dönemindeki 8 aylık fiyatların ortalaması Ocak-Ağustos 2021 dönemine kıyasla %28,5 daha düşüktür. Son 12 aylık dönemde en yüksek aylık ortalama fiyat 152 $/ton ile 2022 yılı Mart ayında gerçekleşirken, en düşük fiyat ise 96 $/ton ile 2021 yılı Kasım ayında gerçekleşmiştir.
Altın Fiyatları
Aylık: %1,8 Yıllık: -%1,2
Altın fiyatları aylık bazda 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %1,8 artmıştır. Yıllık bazda ise fiyatlar %1,2 azalmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemindeki 8 aylık fiyatların ortalaması Ocak-Ağustos 2021 dönemine kıyasla %2,1 daha yüksektir. Son 12 aylık dönemde en yüksek aylık ortalama fiyat 1.947 $/ons ile 2022 yılı Mart ayında gerçekleşmiştir. En düşük fiyat ise 1.733 $/ons ile 2022 yılı Temmuz ayında gerçekleşmiştir.
Gümüş Fiyatları
Aylık: %3,2 Yıllık: -%17,8
Gümüş fiyatları Ağustos ayında bir önceki aya göre %3,2 artmıştır. Yıllık bazda ise 2022 yılının Ağustos ayında 2021 yılı Ağustos ayına göre fiyatlar %17,8 azalmıştır. Ocak-Ağustos 2022 dönemindeki 8 aylık fiyatların ortalaması Ocak-Ağustos 2021 dönemine kıyasla %14,3 daha düşüktür. Son 12 aylık dönemde en yüksek aylık ortalama fiyat 25,31 $/ons ile 2022 yılı Mart ayında gerçekleşmiştir. En düşük fiyat ise 19,10 $/ons ile 2022 yılı Temmuz ayında gerçekleşmiştir.
Ana Grup Emtia Endeksleri Değişimleri
Temel Emtia Fiyatları Değişimi
Notlar
- Dünya Bankası tarafından emtia fiyatlarına ilişkin veriler https://www.worldbank.org/en/research/commodity-markets internet sitesinde yayınlanmakta ve düzenli olarak her ay güncellenmektedir.
- Ana Grup Emtia Fiyat Endekslerinin hesaplanmasında kullanılan emtialar aşağıda listelenmiştir.
- Enerji Emtiaları Fiyat endeksi: ham petrol (%84), kömür (%4,7), doğal gaz (%10,8)
- Tarım Emtiaları Fiyat Endeksi: gıda (%61,7), içecek (%12,9), tarımsal hammadde (%25,4)
- Gıda Emtiaları Fiyat Endeksi: Tahıl (%28,2), bitki yağları (%40,8), diğer gıdalar (%31,0)
- Metal Emtialar Fiyat Endeksi: alüminyum (%26,7), bakır (%38,4), demir cevheri (%18,9), kurşun (%1,8), nikel (%8,1), kalay (%2,1), çinko (%4,1)
- Değerli Metal Emtiaları Fiyat Endeksi: altın (%77,8), gümüş (%18,9), platin (%3,3)
- Endeks hesaplamalarında kullanılan fiyatlar çeşitli uluslararası kaynaklardan sağlanmaktadır. Örnek: doğal gaz fiyatları için Bloomberg, Thomson Reuters, The Wall Street Journal ve Dünya Bankası kaynaklarından "Natural Gas (U.S.), spot price at Henry Hub, Louisiana spot prices" piyasa verileri kullanılmaktadır.
- Aylık fiyatlar haftalık ve günlük fiyatların ortalaması alınarak, dönemsel fiyatlar ise aylık fiyatların ortalaması alınarak hesaplanmaktadır.