2025 Yılı İçin İhracatta Hedef Ülkeler Belirlendi
2025 Yılı İçin İhracatta Hedef Ülkeler Belirlendi/ Nasıl Bir Ekonomi-10.02.2025
Küresel ekonomi ve ticaretteki güncel gelişmeler dikkate alınarak her yıl Ticaret Bakanlığımız tarafından ihracatta hedef ülkeler belirleniyor. Hedef ülkeler listesini ihracatçılarımıza doğru pazar seçimi konusunda yol gösterici bir kaynak olarak nitelendirebiliriz. Diğer yandan bu liste Ticaret Bakanlığımız tarafından sunulan destekler açısından da oldukça önemli. Sektörel fuar organizasyonları, sektörel ticaret ve alım heyetleri, yurt dışı pazar araştırması, yurt dışı marka tescili, küresel tedarik zincirine yönelik yurt dışı depo kiralama, yurt dışı birim kirası, tanıtım ve çok kanallı zincir mağazalara yönelik birçok faaliyette hedef ülkeler listesinde bulunan ülkeler için destek oranına 20 puan ilave ediliyor. Bu nedenle belirlenen hedef ülkeler aynı zamanda ihracatımızın rotasını oluşturuyor.
Bu yıl yayınlanan listede farklı ekonomik büyüklükte geniş coğrafyalara yayılmış olan toplam 55 ülke yer alıyor. Bölgesel olarak değerlendirildiğinde, hedef ülkelerin 22'sinin Asya'da, 12'sinin Afrika'da, 12'sinin Avrupa'da, 6'sının Güney Amerika'da, 2'sinin Kuzey Amerika ve birinin Okyanusya bölgesinde yer aldığını görüyoruz. Liste oluşturulurken Bakanlığın Uzak Ülkeler Stratejisi çerçevesindeki ülkeler ile İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkeler özellikle dikkate alınmış.
Makroekonomik veriler incelendiğinde ise, belirlenen hedef ülkelerin dünya ekonomisinin oldukça önemli bir kısmını oluşturduğu görülüyor. Listede yer alan hedef ülkelerin toplam nüfusu 6,4 milyar ile dünya nüfusunun yaklaşık %78,5'ini oluşturuyor. Bu alanda Hindistan 1,44 milyar ile dünyada en fazla nüfusa sahip ülke konumunda. Çin 1,4 milyar ile ikinci, ABD ise 337 milyon ile üçüncü sırada yer alıyor.
Ekonomik büyüklük açısından da benzer bir tablo göze çarpıyor. Cari fiyatlar bazında 94 trilyon dolara ulaşan toplam ekonomik büyüklük ile hedef ülkelerin dünya ekonomisinden aldığı pay %85,7 seviyesinde. Bu 55 ülke arasında ekonomik büyüklük açısından ABD ve Çin öne çıkıyor. IMF verilerine göre 2024 yılı itibariyle ABD 29,2 trilyon dolar ile dünyadaki en büyük ekonomiye sahip ülke. Çin 18,3 trilyon dolar ile ikinci sırada yer alıyor. Almanya 4,7 trilyon dolar ve Japonya 4,1 trilyon dolar ile bu ülkeleri takip ediyor.
Hedef ülkelerin 2023 yılındaki toplam ithalatı ise 17,5 trilyon dolar. Bu miktar küresel ithalat içinde %73'lük bir paya karşılık geliyor. Hedef ülkeler listesinde en fazla ithalat yapan ülke 3,12 trilyon dolar ile ABD. Çin 2,56 trilyon dolar ile ikinci sırada yer alırken, Almanya 1,47 trilyon dolar ile en fazla ithalat gerçekleştiren üçüncü ülke. Görüldüğü gibi hedef olarak belirlenen ülkeler dünya ekonomisinde ve ticaretinde oldukça önemli bir paya sahip. Başat ülkelerin yanı sıra Tanzanya, Senegal ve Venezuela gibi nispeten düşük değerde ithalat gerçekleştiren ancak ilerleyen yıllarda büyüme potansiyeli vaat eden ülkeler de listede yer alıyor.
Ülkemizin hedef ülkeler ile dış ticaret ilişkisini incelediğimizde ortaya daha net bir resim çıkıyor. 2024 yılında Türkiye'nin hedef ülkeler listesinde yer alan 55 ülkeye gerçekleştirdiği toplam ihracat 2024 yılında yaklaşık 174 milyar dolar ile toplam ihracat içinde yüzde 66'lık bir payı oluşturdu. Türkiye'nin bu ülkelerden ithalatı ise 261 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, toplam ithalat içindeki payı yüzde 76 oldu. Dış ticaret dengesi açısından ise çarpıcı bir durum karşımıza çıkıyor. Türkiye'nin 2024 yılında toplam dış ticaret açığı 82 milyar dolar iken, hedef ülkeler ile olan dış ticaretindeki toplam açık 87 milyar dolara ulaşıyor.
Listedeki ülkeler arasında Türkiye'nin en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler 20,4 milyar dolar ile Almanya, 16,3 milyar dolar ile ABD ve 15,2 milyar dolar ile Birleşik Krallık olarak sıralanıyor. En fazla ithalat gerçekleştirilen ülkeler ise 44,9 milyar dolar ile Çin, 43,9 milyar dolar ile Rusya ve 27,1 milyar dolar ile Almanya. Çin ve Rusya aynı zamanda en fazla dış ticaret açığı verdiğimiz ilk iki ülke. 2024 yılında 41,5 milyar dolar dış ticaret açığı ile Çin bu alanda ilk sırada yer alırken, Rusya 35,3 milyar dolar ile ikinci sırada. Bu dönemde hedef ülkeler içinde en fazla dış ticaret fazlası verdiğimiz ülkeler 11,3 milyar dolar ile Irak ve 8,4 milyar dolar ile Birleşik Krallık.
2025 yılı için ticari mal ihracatı hedefimiz 279,6 milyar dolar olarak belirlendi. Bu hedefe yönelik olarak 2025 yılında ticaret ve alım heyetlerinden yurt dışı fuar organizasyonlarına, Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi (Ur-Ge) Projelerinden dış ticaret eğitim programlarına kadar birçok alanda yoğun faaliyetlerin gerçekleştirilmesi öngörülüyor. Planlanan faaliyetlerin önemli bir kısmı da hedef ülkelere yönelik olacak. Bu ülkelerde ihracatımızı sürdürülebilir biçimde artırmamız, dış ticaret açığımızın azalmasına büyük katkı sağlayacak.