Küresel Mal Ticareti Hacminde Kısa Vadeli Görünüm
2021'in ilk ve ikinci çeyreğine ilişkin ticaret hacmi istatistikleri henüz açıklanmadı. Hem ticaretin son zamanlarda güçlenmesi ve hem de geçen yılki düşük hacim istatistiklerinin baz etkisi nedeniyle, yüksek artış oranları bekleniyor. Diğer yandan, yeni enfeksiyon dalgaları aşağı yönlü büyük risk oluşturmaya devam ediyor.
DTÖ Mal Barometresi, güncel gelişmeler ışığında dünya mal ticaretinin gidişatı hakkında gerçek zamanlı bilgi sağlayan bileşik bir öncü göstergedir. Yılda 4 defa yayınlanıp kısa vadeli tahmin yapmayı sağlar. Göstergenin baz değeri 100. 100'lük okumalar orta vadeli eğilimler doğrultusunda büyümeye işaret ediyor; 100'ün üzerindeki okumalar, trendin üzerinde bir büyümeyi gösterirken, 100'ün altındaki okumalar, trendin altında bir büyümeyi işaret ediyor.
Pandemi riskine dikkat çeken 2020 Şubat'ında yayınlanan barometre 95.5'i gösteriyordu. 2020'nin Mayıs ayında 87.6'ya geriledi. 2020 ikinci çeyreğinde ticaretin dip yapması ve ardından da yeni virüs dalgaları gözlenmeye başlaması üzerine ekonomik büyüme tahminleri V tipinden L tipine kayarken artan belirsizlik ve ticari engellerin de etkisiyle 2020 Ağustos ayında yayınlanan barometre 84,5'i göstermişti. Kasım ayında ise baz değeri geçerek 100.7 olmuştu. 2021 Şubat'ında küresel ticaret hacmindeki güçlü toparlanma ile 103.9 olan barometrede, bu momentumun kısa sürebileceğine vurgu yapılmıştı.
2021 Mayıs barometresi 109,7; yani baz değerin yaklaşık 10 puan üzerinde ve yıllık bazda 21,6 puan artmış durumda. Bu, hem toparlanmanın gücünü gösteriyor hem de DTÖ'nün 2021 yılı ticaret hacmi tahmini ile de uyumlu gidiyor. (Hatırlatalım; DTÖ 2021 yılı için küresel ticaret tahminlerini 31 Mart'ta açıklamıştı. Dünya mal ticareti hacminde 2020 yılındaki %5,3'lük düşüşün ardından 2021'de %8 oranında artış bekleniyor.) Diğer taraftan ise küresel mal ticaretindeki nispeten olumlu kısa vadeli görünüm bölgesel farklılıklar, hizmet ticaretinde devam eden zayıflık ve aşılanma ile ilgili -özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde- yaşanan gecikmeler ile gölgeleniyor.
DTÖ mal barometresini oluşturan alt göstergelere baktığımızda, tüm bileşen endekslerin trendin üzerinde ve yükselişte olduğunu görüyoruz.
- yakın vadeli ticaret gelişmeleri için yüksek oranda öngörü sağlayabilen “ihracat siparişleri” göstergesi 114.8
- hava taşımacılığı 111.1
- elektronik bileşenler 115.2
- Tüketici güvenindeki artışı yansıtmada önemli değerlendirilen “otomotiv ürünleri” göstergesi 105.5
- çoğunlukla konut inşaatına yönelik ahşabı gösteren “tarımsal hammaddeler” endeksi 105.4
- deniz taşımacılığının pandemi esnasındaki durumu ise malumunuz; konteyner taşımacılığı göstergesi 106.7 şeklide güçlü performans gösteriyor.