Meksika ekonomisi ve dış ticareti/ Nasıl Bir Ekonomi-27.02.2023

Meksika, dünyanın 15. büyük ekonomisi ve Brezilya'dan sonra Latin Amerika'nın en büyük ikinci ekonomisi konumunda. Ülke, federal cumhuriyet ile yönetilen 32 eyaletten oluşuyor ve Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde 60. sırada yer alıyor. Dünyanın en kalabalık on birinci, Latin Amerika'nın ise Brezilya'dan sonra en kalabalık ikinci ülkesi olan Meksika'nın, 131,23 milyonluk nüfusu içerisinde işgücüne katılım oranı %59,1, işsizlik oranı ise %3,7. Meksika'nın 2021 yılı GSYH büyüklüğü cari fiyatlarla 1,29 trilyon dolar. 2022 yılı IMF Ekim verilerine göre, Meksika'nın Gayri Safi Yurtiçi Hasılası 1,48 trilyon dolar, kişi başına düşen nominal GSYİH'si ise 11 bin 250 dolar.

2023 yılı tahmini büyüme oranı %1,7. 2020 yılında pandemi süreci ile beraber GSYİH'si %8,2 oranında düşmüş, 2021 yılında ise %4,8 büyümüştü. Meksika, son 30 yılda benzer ekonomik büyüklükteki diğer ülkelere kıyasla büyüme ve yoksulluğu azaltmada ortalamanın altında performans gösterdi. 1980-2018 yılları arasında ekonomik büyümesi sadece %2'nin biraz üstünde gerçekleşti. 2021 yılında Meksika'nın toplam ihracatı 494,8 milyar dolar, toplam ithalatı ise 505,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2021 yılı dünya ticareti verilerine göre Meksika dünyadaki toplam ihracatın yaklaşık %2,23'ünü gerçekleştirerek, dünyada en fazla ihracat gerçekleştiren 12. ülke oldu.

İthalat açısından incelendiğinde ise, Meksika dünyadaki toplam ihracatın yaklaşık %2,26'sını gerçekleştirdiğini ve dünyada en fazla ithalat gerçekleştiren 13. ülke olduğunu görüyoruz.  Meksika, 1994 yılında Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) ile dünyanın en büyük serbest ticaret bölgesini oluşturmuştu. Bu anlaşma ile üç ülkenin ekonomileri büyürken halklarının da yaşam standardı yükseldi. Toplamda 23 Serbest Ticaret Anlaşması imzalayan Meksika'nın dış ticaretinde ABD ve Kanada'nın ağırlığı yüksek. ABD hükümetinin NAFTA'nın yeniden müzakere edilmesi isteği, neticesinde imzalanan ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) ile Meksika'nın dış ticaretinde Kanada ve ABD'nin varlığı güçlenmiş oldu.

Doğal kaynaklar ve çevre bakımından incelendiğinde Meksika'nın başlıca doğal kaynakları; petrol, gümüş, bakır, altın, kurşun, çinko, doğal gaz ve kereste olarak sıralanıyor. Mısırın anavatanı olan Meksika'nın diğer başlıca tarım ve hayvancılık ürünleri; buğday, soya fasulyesi, pirinç, fasulye, pamuk, kahve, meyve ve domates olmakla beraber; sığır eti, kanatlı etler ve süt ürünleri de başlıca hayvancılık ürünleri. Meksika sanayisinde ön plana çıkan sektörler; gıda, tütün, kimyasallar, demir-çelik, petrol, madencilik, tekstil ve hazır giyim, otomotiv ve dayanıklı tüketim malları. Biyoçeşitlilik açısından ise dünyada 4. sırada yer alıyor, yeryüzündeki bitki ve hayvan türlerinin %10'una ev sahipliği yapıyor.

Ekonomik faaliyetler, genel olarak başkentte yoğunlaşmış durumda. GSYİH'nin %20'sinin üretildiği başkent Mexico City'nin bağlı olduğu eyalet, ağır sanayinin merkezi. Kuzey sınırındaki altı eyalet (Baja California, Sonora, Chihuahua, Coahuila, Nuevo León ve Tamaulipas), Meksika'nın imalat sanayi ve özellikle ABD'ye ihraç edilen üretim mallarının üretildiği ve satıldığı fabrikaların yoğunlaştığı bölge. Jalisco, Puebla ve Guanajato refah seviyesi yüksek olan ve imalat sanayinin geliştiği eyaletler. Veracruz, tarım ve petrol sanayi ile öne çıkıyor. Meksika Körfezi'ndeki eyaletlerden özellikle Quintana Roo turizm açısından gelişmiş durumda. Meksika'ya yapılan doğrudan yabancı yatırımlar incelendiğinde, yabancı yatırımların büyük çoğunluğunun ABD'ye hızlı teslim avantajı nedeniyle kuzeydeki eyaletlerde ve Yucatan yarımadasında, bir kısmının da Federal District (Mexico City) ve çevresinde yoğunlaşmış olduğunu görüyoruz. Finans, otomotiv ve elektronik en fazla yatırım çeken sektörler. Ülkede serbest bölgeler 2002 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. San Luis Potosi, Mexico City, Monterrey ve Guanajuato'da toplam dört adet serbest bölge mevcut. Serbest bölgelerin yanı sıra, ülkede 541 adet sanayi parkı bulunuyor.

Türkiye'nin Meksika ile dış ticareti

Meksika ile Türkiye arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ve Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması bulunuyor. Halihazırda Meksika ile Türkiye arasında STA, BTA ve TTA yok, STA ise müzakere aşamasında.

Türkiye'nin Meksika ile olan dış ticaret hacmi son 10 yıllık dönemde değer bazında yaklaşık %72 artış gösterdi. 2022 yılında Türkiye'nin Meksika'ya toplam ihracatı %28,7 artışla 1,08 milyar dolar olarak gerçekleşirken, toplam ithalatı ise %24,8 artışla 1,19 milyar dolara ulaştı. Meksika'nın Türkiye'nin toplam ihracatı içindeki payı %0,42 ve Türkiye'nin en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler sıralamasında 49. sırada yer alıyor. Meksika'nın Türkiye'nin toplam ithalatı içindeki payı ise %0,33.

Meksika Türkiye'nin en fazla ithalat gerçekleştirdiği 46. ülke konumunda.2022 yılı itibariyle Türkiye'nin Meksika ile dış ticaretinde yaklaşık 108 milyon dolar açık verildi. Son 10 yıllık dönemde ise Türkiye'nin Meksika'ya ihracatı yaklaşık 4 kat artış kaydetti. Meksika'dan ithalat ise 10 yıl öncesine kıyasla %14 arttı. Aynı dönemde Türkiye'nin Meksika ile dış ticaret açığının önemli ölçüde kapandığı görülüyor. 2022 yılında Türkiye'nin Meksika'ya en fazla ihracat gerçekleştirdiği sektör otomotiv endüstrisi oldu. Otomotiv endüstrisi ihracatı 2022 yılında %1,8 artış ve %14,8 payla yaklaşık 160 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Mücevher sektörü ise %68,4 artış, %14,6 pay ve 158 milyon dolar ihracat ile en fazla ihracat gerçekleştirilen ikinci sektör oldu. Türkiye'nin Meksika'ya en fazla ihracat gerçekleştirdiği üçüncü sektör ise %22,8 artış, %12,0 pay ve yaklaşık 130 milyon dolar ihracat ile çelik sektörü. 2022 yılında Meksika'ya ihracatta deri ve deri mamulleri sektörü %104,7 oran ile ihracatta en büyük artış gerçekleştiren sektör. Gemi, yat ve hizmetleri sektörü %85,7 artış ile ikinci, çimento cam seramik ve toprak ürünleri sektörü %85,1 artış ile üçüncü sırada yer aldı.

Meksika tekstil ve hazır giyim, elektrik ve elektronik, gıda, iklimlendirme, kimya, makine, otomotiv, mobilya, inşaat malzemeleri, halı ve kilim, madencilik, sağlık, yenilenebilir enerji, müteahhitlik ve TV dizileri sektörlerinde önemli bir potansiyel barındırıyor.

Bu çerçevede, T.C. Ticaret Bakanlığı koordinasyonu, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (İMMİB) organizasyonunda, Ticaret Bakanlığı Uzak Ülkeler Stratejisi kapsamında potansiyel pazar niteliğindeki ülkelere yönelik ihracatımızda artış sağlanması ve ihraç ürünlerimizin tanıtımı amacıyla, 20-23 Şubat 2023 tarihleri arasında, Meksika'ya yönelik olarak, Mücevher, Demir ve Demir Dışı Metaller,  Makine ve Aksamları, Madencilik Ürünleri, Çelik,  Elektrik ve Elektronik, İklimlendirme, Otomotiv ve Yedek Parça, Kimyevi Maddeler ve Mamulleri, Madencilik Ürünleri,  Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri,  Tekstil ve Hazır Giyim sektörlerinden 30 firmamızın  katılımıyla,  Meksika'dan iş insanlarının davet edildiği ve ikili iş görüşmelerinin gerçekleştirildiği, genel nitelikli bir Ticaret Heyeti organizasyonu başarılı bir şekilde gerçekleştirildi.