Çin Ticaret Politikaları İncelemesi
Çin Ticaret Politikaları İncelemesi
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarafından üye ülkelerin ulusal ticaret politikaları periyodik aralıklara incelenmekte ve uygulamalarda gerçekleşen değişiklikler raporlanmaktadır. Bu kapsamda DTÖ tarafından Çin ticaret politikalarına ilişkin rapor 2021 yılı Ekim ayı itibariyle yayınlanmıştır.
Raporda yer alan bilgilere göre, Çin son dönemde Mauritius ve Kamboçya ile ikili serbest ticaret anlaşmaları imzalarken, 15 farklı ülkeyi kapsayan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması (RCEP) içinde yer almıştır. 2021 yılı itibariyle Çin, 26 farklı ülke ve bölgeyi içeren 19 farklı bölgesel/serbest ticaret anlaşmasında yer almaktadır.
Çin'in ortalama en çok kayrılan ülke (MFN) gümrük vergi oranı, hemen hemen tüm ürün kategorilerindeki gümrük tarifelerinde gerçekleşen indirimlerle birlikte 2017 yılındaki ortalama %9,3 seviyesinden 2021 yılında ortalama %7,1'e düşürülmüştür. %15'ten yüksek oranlara sahip tarife pozisyonlarının yüzdesi 2017 yılındaki %13,9 seviyesinden önemli ölçüde düşerek 2021 yılında %4,5 seviyesine inmiştir. Uygulanan MFN tarifeleri %0-65 arasında değişmektedir. %65'lik en yüksek tarifeler 20 tarımsal tarife pozisyonu için geçerlidir. Çin, tercihli ticaret anlaşmaları ve bölgesel ticaret anlaşmaları kapsamında daha düşük tarifeler uygulamaktadır. Çin'in gümrüksüz tarifeleri, tüm tarifelerin %12,6'sını oluşturmaktadır. Çin ayrıca kendisi ile diplomatik ilişki kurmuş az gelişmiş ülkelerden yapılan ithalatlara da tercihli tarifeler uygulamaktadır. Çin, bu 41 az gelişmiş ülke için gümrük tarife pozisyonlarının %97'sine sıfır vergi uygulamaktadır.
Çin'de ithalatı etkileyen ilave maliyetler, katma değer vergisi (KDV), tüketim vergisi, otomobil alım vergisidir. Son düzenlemelerle bazı KDV oranları düşürülmüştür. Ocak 2021'de ithal ve ihraç edilen mallardan alınan liman yapım ücretleri kalıcı olarak kaldırılmıştır. İthalat rejiminde yasaklama ve ruhsatlandırma konusunda bazı önemeli değişiklikler yapılmıştır. 1 Ocak 2021'den bu yana tüm katı atık ürünlerinin ithalatı yasaklanmış ve belirli atıkların lisans koşulları altında ithalatına izin veren önceki uygulama sona ermiştir. Pirinç, demir-çelik malzemeler, bakır ve alüminyum döküm alaşımları ile ilgili geri dönüşüm malzemeleri, gerekli standartları karşılamaları halinde ithal edilebilir. Bazı kalemlerde izleme amacıyla uygulanan otomatik ithalat lisansı gereklilikleri ile bazı kullanılmış mekanik ve elektrikli ürünler için otomatik olmayan ithalat lisansı gereklilikleri kaldırılmıştır.
İhracat rejimiyle ilgili olarak, Covid-19 pandemisinin ardından gümrük prosedürlerini kolaylaştırmak için adımlar atılmıştır. İhraç edilen tıbbi cihazların kalitesini sağlamak için, Covid-19 ile ilgili test kitleri ve diğer tıbbi cihazların ihracatında yer alan işletmeler için güçlendirilmiş kalite kontrol önlemleri de uygulamaya konulmuştur. Çin, belirli ürünlerde ihracat vergileri almaktadır. Ocak 2021 itibariyle, 8 haneli 102 gümrük tarife pozisyonu yasal ihracat vergisine tabiyken, 75 gümrük tarife pozisyonu geçici vergiye tabidir. Çeşitli ihracat kalemlerinde de yasaklar ve kısıtlamalar uygulanmaktadır. 2018-2021 yılları arasında ihracat kısıtlamasına tabi teknolojiler listesine 23 yeni ürün grubu eklenirken, ihracat yasağına tabi 4 ürün grubu ve ihracat kısıtlamasına tabi 5 ürün grubu çıkarılmıştır. Çin tarafından, hem sivil hem de askeri uygulamalarda yararlanılan çift kullanımlı ürünlerin ihracatını kısıtlamak için tek bir çerçevenin oluşturulmasını sağlayan yeni bir İhracat Kontrol Kanunu kabul edilmiştir. Bahse konu kısıtlamalara askeri ürünler, nükleer teknoloji ürünleri, ulusal güvenlik korunması ve nükleer silahların yayılmasının önlenmesi gibi uluslararası yükümlülüklerin uygulanması ile ilgili mallar, teknolojiler ve hizmetler dahildir. İhracat işlemlerinde genel olarak KDV iadesi yapılmaktadır.
Bu kapsamda, Çin ekonomisi ile ilgili verileri ve ticaret uygulamaları hakkında bilgileri içeren “DTÖ Çin Ticaret Politikaları Gözden Geçirme” raporunda yer alan bilgiler kullanılarak hazırlanan özeti ekte bilgilerinize sunarız.